Yılbaşı Çiçeğine nasıl bakabilirim? Bitkilerde çiçeklenme dönemi bizim için genellikle bahar ve yaz aylarıdır. Çiçekleri, sıcak havalarla eşleştiririz ama bazı türler soğuklara meydan okurmuşcasına kış aylarında çiçeklenirler. Özellikle Avrupa’da olmak üzere son zamanlarda ülkemizde de popüler olan Yılbaşı Çiçeği (Schlumbergera) , kışın rengarenk çiçekleriyle evlerimize renk katıyor. Adından da anlaşılacağı üzere Yılbaşı Çiçeği (Christmas Cactus) yılın son aylarında çiçeklenir. Birden fazla türü vardır. Bakımı tam sağlandığında da her yıl aynı zamanlarda çiçeklenmeye devam edecektir. Yılbaşı çiçeği bakımı nasıl olmalı? Yılbaşı çiçeği nasıl çiçek açar gibi sorularınız varsa yazımızın devamını okuyabilirsiniz.
Yılbaşı Çiçeği Bakımı
Brezilya kökenli olan Yılbaşı Çiçeği, bilimsel adıyla Schlumbergera, bakımı iyi sağlandığında kışın çiçeklenen bir türdür. Biz de genel olarak Yılbaşı Çiçeği olarak geçen bu bitkinin üç farklı türü bulunmakta: Schlumbergera truncata (Thanksgiving Cactus),Schlumbergera bridgesii (Christmas Cactus) ve Schlumbergera gaertneri (Easter Cactus). Bu türleri birbirinden ayırmak için yaprak yapısına, çiçek şekillerine, çiçeklerin açma dönemlerine bakabilirsiniz. Bakımları hemen hemen aynı olsa da bakımlarında birkaç küçük farklılıklar bulunmaktadır. Peki Yılbaşı bitkisine nasıl bakmalıyız? Yılbaşı Çiçeği, güneş ışığını direkt olarak almayı sevmez. Bulunduğu yer aydınlık olmalı ve güneş ışığını dolaylı bir şekilde almalı. Çok fazla soğuğa dayanıklı değildir. Bulunduğunuz bölgede don olayları gözlemleniyorsa, dışarıda bakacaksınız, koruma sağlamanız önemlidir. Bitkinizin türüne göre değişiklik gösterse de Sonbahardan İlkbahara doğru tomurcuklanmaya başlayacaktır. Tomurcuklanma döneminde toprak değişimi ve yer değişikliği yapılmamalıdır. Yapmanız durumunda, bitki tomurcuklarını dökebilir. Bununla birlikte ani sıcaklık değişiklerini de sevmez. Çiçekler açıp, döküldükten sonra da bitki dinlenme dönemine girer.
Yılbaşı Çiçeği Toprağı
Yılbaşı Çiçeği, su tutan toprakları severken, fazla suyun da atılmasını ister. Fakat toprağın su tutma özelliği fazla olduğu zaman bu bitkinin köklerinde çürümeye neden olabilir. Bu yüzden kaktüs ve sukulentler için kullandığınız toprakları Yılbaşı çiçekleri için de kullanabilirsiniz. Kaktüs karışım toprakları drenajı iyi, geçirgen topraklar olduğu için; bitki ihtiyacı olan suyu alır ve geri kalanı dışarı atılır. Kullanacağınız saksının da altı delik olması, fazla suyun atılmasına yardımcı olacaktır. Eğer saksının altı delik değilse, mutlaka drenaj sağlamanız gerekir. Bunu da lav kırığı taşlarıyla sağlayabilirsiniz. Yılbaşı Çiçeği’ni aldığımız zaman, toprağını bilmediğimiz için toprak değişimi yapılması gerekir. Fakat, bu tür bitkiler satışa genellikle tomurcuklu haliyle kış aylarında çıkmaktadır. Tomurcuktayken toprak değişimi yapmak, tomurcukların dökülmesine neden olabilir. Bu yüzden, Yılbaşı Çiçeği toprak değişimini Mart ayına, çiçeklerin döküldüğü zamana erteleyebilirsiniz. Toprak değişimi yapmadınız zaman, toprakta unlu bit gibi böceklerin bulunma ihtimali olacağı için, diğer bitkilerinizden ayrı konumlandırmanızı tavsiye ederiz. Bitki büyüdükçe, yeni yapraklar verdikçe, dinlenme dönemine geçmeden önce iki yılda bir saksı ve toprak değişimi yapabilirsiniz.
Yılbaşı Çiçeği Saksısı Nasıl Olmalı?
Yılbaşı Çiçeği için toprak saksı tercih edilebilir. Bunun dışında, toprak kısmında bahsettiğimiz gibi, fazla suyun atılması için kullanacağınız saksının altı delik olması çok önemlidir.
Yılbaşı Çiçeği Sulama
Yılbaşı Çiçeği sulama aralığınız, kullandığınız toprağa göre değişecektir. Bu yüzden sulama yapmadan önce bitki toprağının kuruyup kurumadığına bakmamız gerekir. Sukulentlerde olduğu gibi toprağın tamamen kurumasına gerek yoktur. Saksınızın üçte biri yani toprağın üst kısmı kuruduğunda bitkinizi sulayabilirsiniz. Çok fazla veya sık sulama bitkinin köklerinin çürümesine neden olabilir. Eğer saksınız altında, tabak varsa, sulama yaptıktan yaklaşık bir beş on dakika sonra o tabağı da boşaltmanız gerekir. Çiçeklenme döneminde su ihtiyacı artar. Bu sürede sulama sıklığını arttırırken, sulanan su miktarını arttırmadığımızdan emin olmamız gerekir. Sulama yaparken de mevsimin kış olduğunu ve suyun yaza göre daha geç kuruyacağını da göz önünde bulundurmalıyız, çünkü tomurcuklanma döneminde fazla su tomurcukların dökülmelerine neden olabilir. Buna karşılık, toprağın çok fazla kuruması da tomurcukları dökebilir. Yılbaşı Çiçeği nemli ortamları sever ve çiçeklenme döneminde de bu neme ihtiyaç duyar. Bitkinize, özellikle geceleri, belirli aralıklarla fısfıs yapabilirsiniz. Ev içerisinde ortam kuru olur ve nemlendirme cihazınız olmayabilir. Spreylemek istemiyorsanız, nemlendirme işlemini yapabileceğiniz bir başka yol daha bulunmakta. Bir tabak içerisine çakıl taşı yerleştirip, bitkiniz için nemli ortamı sağlayabilirsiniz. Bu işlem için genellikle toprak saksı altlıkları tercih edilir. Tabağın içerisine çakıl taşları yerleştirilir ve taşları geçmeyecek şekilde su ile doldurulup, saksı çakıl taşlarının üzerine yerleştirilir. Böylece bitkinizin için yeteri nemi sağlamış olursunuz. Yılbaşı çiçeği, çiçeklerini döktükten sonra, ilkbaharda dinlenme dönemine girer. Bu dönemde belirli aralıklarla sulama yapılmaz.
Yılbaşı Çiçeği Çiçek Açmıyor
Bakımı iyi sağlandığında her yıl çiçek açan bir türdür. Yılbaşı Çiçeği için dinlenme dönemi ilkbahar ve yazdır. Bu sürelerde çok fazla sıcaklığa maruz kaldıysa veya güneş ışığını direkt olarak aldıysa, bitki kışın çiçeklenme döneminde tomurcuklanmayabilir. Bitkinin çiçeklenme dönemi bittikten sonra, ilkbahar başlangıcı gibi, bitkiyi soğuk bir ortama alıp, son bir sulama yaptıktan sonra yaklaşık iki ay sulamayı kesiyoruz. Bu iki aylık süreçten sonra, bitkiyi yerine tekrardan alıp, toprak kurumaya yakın sulama yaparak bakımına devam ediyoruz. Bazı kaynaklar, sonbahar ortasında da bitkinin tekrardan soğuk bir ortama alınıp, tomurcuklar belirene kadar sulamanın kesilmesini tavsiye ediyor. Bu süreçte, tomurcuklar tekrar göründüğünde, eski yerine alıp, düzenli aralıklarla bitkiyi yeniden sulamaya başlanmalıdır. Burada dikkat edilmesi gereken noktalardan biri, bitki tomurcuğu çok büyüdüğü zaman yer değişikliği yapılırsa veya bitki çiçeklenme dönemi için yeteri sulanma yapılmazsa, bitki tomurcuklarını dökebilir. Bitkinizi soğuk bir ortama aldığınızda da ortamın çok fazla güneş almaması, yazın eski yerine aldığınızda da direkt güneşe maruz kalmaması gerekir. Yılbaşı çiçeğinin yapraklarının kızarması, bitkinin fazla güneş aldığını gösterir. Yılbaşı çiçeği tomurcuklarının oluşması için hava sıcaklığının 10-15 derece arası olması tavsiye edilir. Bunların yanında Eylül sonu veya Ekim Başı gibi, bitkinin çiçeklenmesini tetiklemek için, bitkiyi soğuk bir ortamda bulundururken aynı zamanda o ortamın karanlık olması da tavsiye ediliyor. Bunu da bu bahsettiğimiz tarihler arasında birkaç kez deneyebilirsiniz. Soğuk bir ortamda, bitkiyi bir kutu yardımıyla bir günde en az 12 saat olacak şekilde kapatarak da bitkinin çiçeklenmesi sağlanabileceği söylenmektedir. Geri kalan 8- 10 saaatlik sürede de güneş ışığını dolaylı olarak alınması sağlanmalıdır.
Yılbaşı Çiçeği Çiçeklerini Döküyor
Yılbaşı Çiçeğinin, çiçeklerinin verdiği heyecan gerçekten çok başka. Tomurcuklanması ve o tomurcukların açtığına şahit olmak, ilk defa çiçeği biz keşfetmişiz gibi mutlu oluyoruz. Bir de tam tersi olarak, çiçeklerinin dökülmesine şahit olmak da insanı bir o kadar üzüyor. Peki Yılbaşı Çiçeği neden çiçeklerini döker? Buna sebep olan birçok faktör olabilir. Bitkide tomurcuklanma görüldüğü zaman, bitki artık kış için yerini almalı. Fakat, çiçeklenme döneminde yapılan bazı müdahaleler ve yanlış uygulamalar, bu çiçeklerin dökülmesine sebep olabilir. Çiçeklerin dökülmesi sebepleri şu şekilde sıralanabilir:
- Toprak ve saksı değişimi
- Bitkinin yerini değiştirmek
- Ani değişen hava sıcaklığı
- Fazla ve direkt güneş ışığı alması
- Aşırı sulama
- Kuruma / Az sulama
- Isıtıcılara yakın bulunması
Yılbaşı Çiçeği Üretim
Çelik alarak üretim yapabilmeniz mümkün. Kışın, Yılbaşı Çiçeğinden “Y” şeklinde çelik alabilir ve bunu köklendirebilirsiniz. Kestiğinden yaprakta en azından dört parça yaprak olması, köklendirme için ideal olacaktır. Alınan çeliği, soğuk ve kuru bir ortamda 2-3 gün bekletmeniz ve daha sonra yeni bir toprağa dikmeniz gerekir. Köklendirme için de iyi drenajlı, karışım toprağı kullanılmalı. Köklenesiye ve yapraklar gelişene kadar, dikkatli sulamak gerekir. Bu süreçte, fazla suya maruz kalması, bitkiyi çürütebilir. Toprak kurudukça, az miktarda bitkiye yetecek kadar sulama yapılmalı. Bitki toprağa tutunduğunda ve gelişim göstermeye başladığında, artık ana bitkinize uyguladığınız bakımı sağlayabilirsiniz.
Yılbaşı Çiçeği Gübreleme
Schlumbergera için gübreleme işlemini, dinlenme dönemleri hariç, sulama yaptığınız dönemlerde uygulayabilirsiniz. Gübre olarak, sıvı bitki besinlerini tercih edebilirsiniz. Kaktüs ve sukulentleriniz için kullandığınız besinleri de bu türler için kullanabilirsiniz. Kışın çiçeklendiği dönemde ise ayda bir olacak şekilde gübre kullanabilirsiniz. Çiçeklenme döneminde, gübreleme sık yapılırsa, bitkinin çiçekleri dökülebilir. Kulaktan dolma evde hazırlanan bitki kürleri, çoğu bitki için sakıncalı olurken; toprakların sineklenmesine ve bitkilerin hastalanmasına sebep olabilir. Bu yüzden kür kullanmadan önce mutlaka tüm detaylarını araştırmanızı tavsiye ederim.
Yılbaşı Çiçeği Türleri
Yazımızın başında da bahsettiğimiz gibi, yılbaşı çiçeği üç farklı türdedir:
- Schlumbergera truncata (Thanksgiving Cactus)
- Schlumbergera bridgesii (Christmas Cactus)
- Schlumbergera gaertneri (Easter Cactus)
Bu bitkileri tanımlamak için yaprak ve çiçek yapılarına bakabilirsiniz. Ek olarak, türlerin İngilizce isimleri de açtıkları dönemden almaktadır. Bu da bu üç türün çiçeklerinin farklı zaman aralıklarında açtığını göstermektedir.
- Schlumbergera truncata (Thanksgiving Cactus)
Thanksgiving Cactus, Şükran Günü Kaktüsü olarak adlandırabiliriz. Thanksgiving Cactus’un yaprak kenarları pençeyi andırır şekilde daha sivridir. Yaprak yapısından dolayı Crab Cactus (Yengeç Kaktüs) olarak da adlandırıldığı olmuştur. Çiçekleri dolgun ve iç içedir. En erken bu tür çiçek açar. Çiçek açma dönemi sonbahar sonundan kış ortasına kadardır. Genellikle Kasım ayında çiçeklenmeye başlayacaktır.
- Schlumbergera bridgesii (Christmas Cactus)
Schlumbergera bridgesii, Christmas Cactus yani Yılbaşı Kaktüsü diye geçer. Şükran Günü kaktüsüyle çok benzemektedir. Bu türün, bir öncekinden farklı, yaprakları çentiklidir, fakat sivri değildir. Bunun dışında, çiçek yapısı olarak Şükran Günü kaktüse benzer. Sadece, bu türün çiçekleri iç içe değil, daha uzun ve düzenli durur. Çiçeklenme dönemi, kış başlangıcından, kış ortasına kadar sürer.
- Schlumbergera gaertneri (Easter Cactus)
Önceden Hatiora gaertneri olarak isimlendirilirdi.Bu tür, yukarıda bahsettiğimiz diğer iki türden daha farklıdır. Easter Cactus, bu üç tür içerisinden çiçeklenmesi en zor olan türdür. Çiçeklenmesi için, soğuk ve karanlık ortama, diğer iki türden daha fazla ihtiyaç duyar. Yaprak yapısı olarak da daha düz ve çıkıntıları çok belli olmaz. Çiçeği de diğer türler gibi geniş değil, daha düz çıkar. Çiçeklenme dönemi de kış sonundan, ilkbahar ortasına kadardır.
Yılbaşı Çiçeği Hangi Renk Çiçek Açar?
Yılbaşı çiçeklerini genellikle Kırmızı ve Fuşya renginde görürüz. Ama sadece bu renklerle sınırlı değildir. Yılbaşı çiçeklerinin; beyaz, turuncu ve sarı renkleri de vardır.
Yukarıda sizlerle Yılbaşı Çiçeği türleri ve bakımını detaylı olarak anlattık. İhtiyacı olan bakım sağlandığı zaman, Yılbaşı Çiçeği, her yıl rengarenk çiçeklerinizi sizlerle buluşturacaktır. Kısaca, tekrardan değinmek gerekirse; geçirgen toprakta, dolaylı güneş alan bir yerde ve toprak kurumaya başladığında sulama yaparak bakımını kolaylıkla sağlayacağınız bir tür. Yılbaşı çiçeği hakkında merak ettikleriniz varsa aşağıya yorum olarak bırakabilir veya Instagram sayfamız üzerinden bizlerle iletişime geçebilirsiniz.
Yorumlar